هواپیماهای بدون سرنشین که گاهی با نام سیستمهای هوایی با خلبان از راه دور (RPAS) یا پهپاد نیز شناخته میشوند، هواپیماهایی کوچک بدون خلبان انسانی داخل آن هستند. این هواپیماها معمولا توسط خلبانی روی زمین یا داخل یک خودرو دیگر کنترل میشوند، هرچند سیستمهای کنترل خودکار داخل هواپیما نیز در حال توسعه است. هواپیماهای بدون سرنشین اکنون اساسا برای کاربردهای نظامی، دفاعی و تهاجمی تولید میشوند. البته تحقیق و توسعه نیز بخش کمی از این حوزه را دربر میگیرد اما تعداد فزاینده کاربردهای غیرنظامی و تجاری قابل توجه است که البته معمولا فعالیتهای «کثیف، خطرناک یا خستهکننده» مانند کمکهای بشردوستانه و امداد در بحران، نظارت بر زیرساختها (مانند خطوط لوله)، حفظ حیات وحش و کشاورزی دقیق را شامل میشود.
بازار کاربردهای غیرنظامی هواپیماهای بدون سرنشین هنوز بسیار محدود است زیرا اکثریت قوانین هوانوردی در سراسر جهان استفاده از آنها را ممنوع کرده و نشانههایی دیده میشود که برخی دولتها نیز به دنبال وارد کردن این فناوری جدید به عرصه عمومی و باز کردن راه برای استفاده عمده غیرنظامیان از این فناوری هستند. مثلا در آمریکا، سازمان هوانوردی فدرال (FAA) نقشه راهی را برای وارد کردن هواپیماهای بدون سرنشین به حوزه عمومی سیستم هوانوردی ملی بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ ترسیم کرده است و با شش محل آزمایشی در ایالات آلاسکا، نوادا، نیویورک، داکوتای شمالی، تگزاس و ویرجینیا آغاز میشود که تحقیقات و توسعه جهت جمعآوری داده برای شکل دادن به قوانین آینده و مقررات این حوزه را بر عهده خواهند داشت.
ظهور حوزه
هواپیماهای بدون سرنشین غیرنظامی
مساله جالبتر پیشبینی رشد در حوزه هواپیماهای بدون سرنشین غیرنظامی است. اتحادیه بینالمللی سیستمهای خودروی بدون سرنشین (AUVSI) تخمین زده بازار هواپیماهای بدون سرنشین در سال ۲۰۱۳ به ۳/۱۱ میلیارد دلار رسیده و پتانسیل رشد تا بیش از ۱۴۰ میلیارد دلار در ۱۰ سال آینده را به شرط تصویب مقررات مربوطه، دارد. در این حوزه، یکی از زیرمجموعههای بوئینگ به نام Insitu در حال عرضه گزینههای مناسب در زمینه حفاظت از محیط زیست و زیرساخت، امنیت عمومی و ارتباطات است.
روندهای اخیر در بازار
هواپیماهای بدون سرنشین
افزایش تقاضا و گسترش رقابت در حوزه هواپیماهای بدون سرنشین نظامی منجر به خریدها و ادغامهای مختلف از جمله خرید شرکت چندلر/می (Chandler/May)، از پیمانکاران برنامههای پهپادی توسط لاکهید مارتین (Lockheed Martin)
شده است.
شرکت لاکهید مارتین همچنین در حوزه تحقیق و توسعه پهپادهای تجاری نیز فعال بوده و اخیرا مشارکت خود را با شرکت آروویرومنت برای توسعه مشترک برنامه نظارت جهانی بر پهپادهای با ارتفاع و برد بالا اعلام کرده است که از این پهپادها میتوان برای هواشناسی و نظارت بر بحرانها، تصویربرداری هوایی و ارتباطات ماهوارهای استفاده کرد.